02/01/2020
Όταν περπατά κανείς για πρώτη φορά στην Πέτρα της Ιορδανίας αυτό που νοιώθει είναι πολύ κοντά στη λέξη «δέος». Το απόκρημνο μακρύ φαράγγι Σικ με τους λαξευμένους στο βράχο τάφους και η «αποκάλυψη», στο τέλος του δρόμου, του ρόδινου Θησαυροφυλακίου (οι περισσότεροι το θυμούνται από την ταινία Indiana Jones) είναι μια συγκλονιστική εμπειρία που όλο και περισσότεροι έλληνες έχουν την ευκαιρία να βιώσουν μια και η Ιορδανία είναι όαση ασφάλειας σε μια ταραγμένη Μέση Ανατολή.
Άποψη της Πέτρας (στο βάθος) μπαίνοντας στην πόλη Ουάντι Μούσα
Ένα πολύχρωμο πλήθος τουριστών απ’ όλες τις γωνιές του κόσμου. Βεδουίνοι να διαλαλούν την πραμάτεια τους, καλντερίμι και κοκκινωπό χώμα παντού, άλογα, γαϊδουράκια, καμήλες και κάρα μέσα σε ένα εξωπραγματικό τοπίο βράχων από ψαμμίτη με κρύπτες και ιερά σκαλισμένα στο χέρι 2000 χρόνια πριν.
Κορινθιακές κολόνες, Αμαζόνες χορεύτριες, ο δίσκος του Ήλιου, η Υδρία, ο Κάστωρ και ο Πολυδεύκης παγιδευμένοι στο χωρόχρονο του Θησαυροφυλακίου που, με πρόσοψη ύψους 40 μέτρων, κόβει την ανάσα με την ομορφιά και κυρίως το μυστήριό του – ακόμη και σήμερα οι αρχαιολόγοι δεν έχουν καταλήξει ως προς τη χρήση του.
Είσοδος του αρχαιολογικού χώρου της Πέτρας
Το απόκρημνο φαράγγι Σικ που οδηγεί στον κυρίως αρχαιολογικό χώρο της Πέτρας
Και η πεζοπορία συνεχίζεται: το Ρωμαϊκό θέατρο, τα Λουτρά, οι Βασιλικοί Τάφοι, η Οδός των Κιόνων, ο τάφος του Ρωμαίου Στρατιώτη, η πέτρα Ουμ-αλ-Μπιγιάρα που τοποθετούσαν τις προσφορές τους οι Ναβαταίοι για να λατρέψουν την άνοιξη –και από την οποία λέγεται ότι πήρε και η αρχαία πόλη το όνομά της – ο μεγάλος Ναός Ζιμπ Ατούφ με δυο οβελίσκους ύψους 6 μέτρων αφιερωμένους στους Αλ-Ούτσα και Ντουσχάρα που ταυτίζονταν με την Αφροδίτη και το Δία αντίστοιχα. Και για τους πιο ανθεκτικούς στην πεζοπορία και τα 800 σκαλοπάτια, το Μοναστήρι, ιερός χώρος των Ναβαταίων και αργότερα και Χριστιανικό ιερό.
Το Θέατρο, χωρητικότητας 15.000 θεατών
Το καλοκαίρι είναι δύσκολα με τη ζέστη, φθινόπωρο και άνοιξη είναι οι καλύτερες εποχές για να περπατήσεις την Πέτρα. Η «μικρή» διαδρομή που κάνουν οι περισσότεροι τουρίστες είναι περίπου 5 χλμ , μέχρι την Οδό των Κιόνων και το Κάστρο της Κόρης. Στην επιστροφή μπορείς να πάρεις είτε κάρο, είτε γαϊδουράκι – έναντι, πάντως, αλμυρού αντιτίμου.
Στο δρόμο από Πέτρα προς Αμμάν: Καταστήματα με ιορδανικά κομψοτεχνήματα, τσάι με κάρδαμο και ανατολίτικη κουζίνα για τους ταξιδιώτες
Στο δρόμο εκατοντάδες βεδουίνοι και αυτοσχέδια τσαντίρια με σουβενίρ, μια έντονη τουριστικοποίηση, που όμως δεν καταφέρνει να κλέψει τίποτε από τη μεγαλοπρέπεια του τοπίου. Ξαφνιάζεσαι όταν μαθαίνεις ότι όλα αυτά που βλέπεις είναι κυρίως ταφικά μνημεία και δημόσια κτίρια. Τα σπίτια των Ναβαταίων που βρίσκονταν περίπου μετά το τέλος της «μικρής διαδρομής» έχουν ισοπεδωθεί μέσα στο πέρασμα των αιώνων.
Αυτό όμως που κάνει εξαιρετική εντύπωση σ’ αυτή τη χαμένη στην αχλύ του χρόνου πολιτεία είναι οι τεχνικές υποδομές, κυρίως η Υδροδότηση. Δεκάδες χιλιόμετρα διπλών αγωγών νερού (χωριστά το πόσιμο και χωριστά το νερό για άλλες χρήσεις) δίνει το μέτρο του πολιτισμού των Ναβαταίων, που από περιπλανώμενη φυλή κατάφεραν να γίνουν οι καλύτεροι έμποροι της Μέσης Ανατολής κατά την ακμή τους (από τον 3ο αιώνα πΧ μέχρι τον 1ο αιώνα μΧ) και, παράλληλα, να δημιουργήσουν μια θαυμαστά οργανωμένη πόλη με αρχιτεκτονικές και κατασκευαστικές καινοτομίες και μοναδική αισθητική.
Η ιστορία της Πέτρας
Η αραβική φυλή των Ναβαταίων εγκαταστάθηκε σταδιακά στην περιοχή από τον 7ο μέχρι τον 3ο αιώνα πΧ. Οι πρώτοι κάτοικοι της Πέτρας ήταν στενά συνδεδεμένοι με τη λατρεία των βράχων και των πνευμάτων που κατοικούσαν σε αυτούς.
Τάφοι σκαλισμένοι στους βράχους και άποψη των Βασιλικών Τάφων
Οι Ναβαταίοι επηρεάστηκαν από τους γειτονικούς πολιτισμούς και ασπάσθηκαν πολλές θεότητές τους: από τους Εδωμίτες τον θεό Κάους, από τους Έλληνες τον Ηρακλή, τον Δία, τον Ήφαιστο και τη Δήμητρα, από τους Αιγυπτίους τον Θωθ. Επίσης δανείσθηκαν πολλά στοιχεία από τη λατρεία του Ζαρατούστρα των Περσών.
Όλη η πόλη της Πέτρας με τα κτίσματα της είναι λαξευμένη πάνω σε μαλακά ψαμμιτικά πετρώματα και αποτελεί ένα ζωντανό μνημείο ενός αξιοθαύμαστου πολιτισμού. Η αρχιτεκτονική της πόλης έχει έντονη την επίδραση των Ελλήνων και των Ρωμαίων. Ελληνιστικές επιγραφές βρίσκεις παντού, ιδιαίτερα κατά μήκος του φαραγγιού Σικ που αποτελεί το πέρασμα για να μπει κανείς στην πόλη της Πέτρας με βράχους ύψους 50 μέτρων.
Τάφοι σκαλισμένοι στους βράχους και άποψη των Βασιλικών Τάφων
Σύμφωνα με τον αρχαίο Έλληνα ιστορικό του 4ου αιώνα π.Χ. Ιερώνυμο τον Καρδιανό, το όνομα Πέτρα δόθηκε από τους Έλληνες εμπόρους επειδή οι κάτοικοι της πόλης γιόρταζαν την εποχή της άνοιξης μια θεότητα στην οποία προσέφεραν διάφορα αγαθά, ως θυσία, πάνω σε μια μεγάλη πέτρα. Οι Έλληνες γρήγορα συνειδητοποίησαν τον κομβικό εμπορικό της ρόλο. Ήταν σταθμός στο δρόμο του μεταξιού και των μπαχαρικών.
Οι περισσότεροι ηγεμόνες της Πέτρας κατά τον 1ο αιώνα π Χ επηρεάστηκαν από τον ελληνιστικό πολιτισμό, με πρώτο τον Αρέτα Γ΄ τον Φιλάδελφο (87 π.Χ. – 62 π.Χ.). Επίγονοι του Μ Αλεξάνδρου, Ρωμαίοι και άλλες φυλές επιτέθηκαν κατά καιρούς την Πέτρα, δεν κατάφεραν όμως να την κατακτήσουν.
Μετά τον 1ο αιώνα μ.Χ. η πόλη παρακμάζει και σταδιακά εγκαταλείπεται από τους κατοίκους της μέχρι τον 4ο αιώνα που μετατρέπεται σε μια πόλη – φάντασμα.
Αρχαίες ελληνικές επιγραφές σκαλισμένες στους βράχους
Η Δύση ανακάλυψε τον αρχαιολογικό αυτό θησαυρό στην καρδιά της ερήμου πολλούς αιώνες μετά. Ο Ελβετός περιηγητής Γιόχαν Λούντβιχ Μπέργκχαρντ, το 1812 ντύθηκε άραβας και εισήλθε στο χώρο κι από τότε άρχισαν να συρρέουν πολλοί δυτικοί αρχαιολόγοι.
Σήμερα, το Αρχαιολογικό Πάρκο Πέτρας στο σύνολό του καλύπτει μια έκταση 264 τετραγωνικών χιλιομέτρων, με το κέντρο της – γύρω από το οποίο γίνονται νέες ανακαλύψεις – να καταλαμβάνει μια περιοχή 6 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Πως πάμε στην Πέτρα
Χάρη στην κατευθείαν πτήση της Ryan Air κάθε Δευτέρα και Παρασκευή πετάμε κατ’ ευθείαν από τη Θεσσαλονίκη στην πρωτεύουσα της Ιορδανίας, το Αμμάν σε 2 ώρες. Δεν υπάρχει διαφορά ώρας και το νόμισμα της χώρας είναι το Ιορδανικό Δηνάριο – JOD (1 JOD = 1,2 ευρώ περίπου).
Από το Αμμάν η Πέτρα απέχει περίπου 3,5 ώρες. Ενδιάμεσα σταματάτε για ξεκούραση και καφέ σε εστιατόρια – καταστήματα με σουβενίρ και ιορδανικά κομψοτεχνήματα από ξύλο, κόκκαλο καμήλας, σμάλτο, ασήμι, καλλυντικά της Νεκράς Θάλασσας κ.ά. Μπορείτε να πάτε από το Αμμάν είτε με οργανωμένη εκδρομή με βαν και ξεναγό (που στοιχίζει ανάλογα με το πόσα άτομα θα είστε) είτε με λεωφορείο (η φθηνή λύση) στην οποία όμως πρέπει να υπολογίσετε και το εισιτήριο στον αρχαιολογικό χώρο της Πέτρας (50 JOD).
Κάποιοι ταξιδιώτες επιλέγουν να διανυκτερεύσουν στην πόλη Ουάντι Μούσα, δίπλα στην Πέτρα για να συνεχίσουν την επομένη 2 ώρες οδικώς προς το Νότο στην κόκκινη έρημο του Wadi Rum, όπου γυρίστηκαν διάφορες χολλυγουντιανές παραγωγές (The Martian, Lawrence of Arabia κ.α.). Πρόκειται για την απόλυτη εμπειρία της ερήμου του Λώρενς, με βεδουίνους, τζιπάκια, αμμόλοφους, καμήλες, ερυθρά ηλιοβασιλέματα, απόκοσμο διαστημικό τοπίο – εξ ου και η προσωνυμία της περιοχής «η κοιλάδα της Σελήνης».
Μία καλή λύση για να απολαύσετε οικονομικά όλη την Ιορδανία, κι όχι μόνον την Πέτρα, είναι να αγοράσετε μέσω Ίντερνετ πριν φύγετε το JORDAN PASS, ένα «πάσσο» κόστους 100 JOD που σας καλύπτει τη Βίζα εισόδου στη χώρα (μεμονωμένα στοιχίζει 50 JOD), την είσοδο στο χώρο της Πέτρας και είσοδο στα κυριότερα αξιοθέατα και Μουσεία της Ιορδανίας.
Πληροφορίες για τη χώρα και τα μνημεία της μπορείτε να ζητήσετε και από το Επίτιμο Προξενείο της Ιορδανίας στη Θεσσαλονίκη (Πολυτεχνείου 25, τηλ. 2310 244003) ενώ πλήρη ενημέρωση δίνει και ο Τουριστικός Οργανισμός της Ιορδανίας (Jordan Tourism Board).
Πολλά ταξιδιωτικά πρακτορεία της Θεσσαλονίκης προσφέρουν οργανωμένες εκδρομές στην Ιορδανία, ενώ ένα από τα παλαιότερα και πλέον πεπειραμένα ταξιδιωτικά γραφεία στην Ελλάδα, το Μideast Travel (Λεωφ. Βασ. Σοφίας 105-107, 11521 Αθήνα, τηλ: 211 211 8888) είναι εξειδικευμένο στην Ιορδανία και σε χώρες της Μέσης Ανατολής