«Ο Καρυθραύστης» από το Μπαλέτο Θεάτρου Μόσχας στο Μέγαρο Μουσικής

Ένα έργο μύθος για το μπαλέτο, «Ο Καρυθραύστης» του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι θα ανέβει στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης από την ομάδα των χορευτών του Μπαλέτου Θεάτρου Μόσχας – Μπαλέτου της Ρωσίας, το Σάββατο 28 και την Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2019 στην Αίθουσα Φίλων Μουσικής και μας ταξιδεύει σε ένα συγκηνιτικό κόσμο εκεί που τα όνειρα γίνονται πραγματικότητα, διατηρώντας το πάθος, τον παλμό και τον ενθουσιασμό της πρώτης του παρουσίασης στο κοινό, το 1892.

Ο Καρυοθραύστης είναι από τις ελάχιστες παραστάσεις κλασικού μπαλέτου που μοιάζουν σαν να γράφτηκαν σήμερα. Η ευφάνταστη χορογραφία του Μαριούς Πετιπά και η αξεπέραστη μουσική του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι τον έχει καθιερώσει ως μία από τις πιο δημοφιλείς παραστάσεις η οποία παρόλο που μετράει 124 χρόνια ζωής έχει όλη τη ζωντάνια και τον ενθουσιασμό της πρώτης παρουσίασής της. Διατηρεί ανέγγιχτα από το χρόνο όλα εκείνα τα στοιχεία που κάνουν τα παιδικά όνειρα να φαίνονται πραγματοποιήσιμα.

Η πρεμιέρα του Καρυοθραύστη δόθηκε στις 18 Δεκεμβρίου του 1892 στο Θέατρο Μαριίνσκι στην Αγία Πετρούπολη και το κοινό τον υποδέχτηκε με συγκλονιστικό χειροκρότημα. Ήταν η βραδιά που ο Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι ένιωθε για ακόμα μία φορά απόλυτα δικαιωμένος. Η μουσική του συνδυάστηκε μοναδικά με το λιμπρέτο που βασίστηκε στο παραμύθι Ο Καρυοθραύστης και ο βασιλιάς των ποντικιών του Ερνστ Τίοντορ Αμαντέους Χόφμαν και το οποίο διασκεύασε αριστοτεχνικά ο Αλέξανδρος Δουμάς. Ο Μαριούς Πετιπά εξέπληξε τους πάντες με τη χορογραφία του. Η τρυφερή ιστορία του Καρυοθραύστη δεν άφησε κανένα ασυγκίνητο.

Η ιστορία του Καρυοθραύστη διαδραματίζεται την Παραμονή των Χριστουγέννων, σε μια γερμανική πόλη, όπου η μικρή Κλάρα περιμένει το δώρο από τον νονό της. Ανοίγοντάς το βλέπει με έκπληξη ένα στρατιωτάκι που χρησιμεύει ως καρυοθραύστης. Όταν όλοι οι καλεσμένοι φεύγουν, η Κλάρα μπαίνει στο σαλόνι για να κοιμίσει το στρατιωτάκι της. Καθώς το ρολόι χτυπά μεσάνυχτα, το κορίτσι αποκοιμιέται και μεταφέρεται σε έναν παραμυθένιο κόσμο, όπου τα παιγνίδια ζωντανεύουν και δίνουν μάχη με τους τεράστιους ποντικούς που εισβάλλουν στο δωμάτιο. Σε αυτή τη μάχη ο Καρυοθραύστης αναδεικνύεται νικητής και μεταμορφώνεται σε έναν όμορφο πρίγκιπα.
Στη δεύτερη πράξη παρακολουθούμε την Κλάρα και τον Πρίγκιπα-Καρυοθραύστη να κάνουν ένα μαγικό ταξίδι, πρώτα στη χώρα της Βασίλισσας του Χιονιού και έπειτα στη χώρα των Ζαχαρωτών και της Ζαχαρένιας νεράιδας. Το όνειρο δεν κρατάει πολύ. Καθώς ξημερώνουν Χριστούγεννα, η μικρή Κλάρα ξυπνάει και ανακαλύπτει ότι ο γοητευτικός πρίγκιπας των ονείρων της έχει μεταμορφωθεί ξανά στον καρυοθραύστη που της χάρισε ο νονός της.

Στο εξωτερικό ο Καρυοθραύστης παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Λονδίνο το 1934, σαράντα δύο χρόνια μετά την πρεμιέρα τού 1892. Και εκεί η υποδοχή ήταν μοναδική. Από τότε έχουν γίνει πάμπολλες παραστάσεις σε όλο τον κόσμο, με αρκετές διασκευές στη χορογραφία, καθώς κάθε χορογράφος προσπαθεί να δώσει τη δική του εκδοχή στην ιστορία. Ο Καρυοθραύστης χορογραφήθηκε και από τους δύο κορυφαίους χορευτές του 20ού αιώνα, τον Ρούντολφ Νουρέγεφ για τα Βασιλικά Μπαλέτα της Σουηδίας και τον Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ για το American Ballet Theater. Ο καθένας άφησε το στίγμα του ενισχύοντας το μύθο ενός έργου που δεν παύει να μας εκπλήσσει.